Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye 1868-1876 yılları arasında Fransız Medeni Kanunu'nun tercüme edilerek yürürlüğe konulması yönündeki eğilime rağmen, İslam hukuku esaslarına göre ağırlıklı olarak Hanefi Mezhebi hukukçularının içtihatları dikkate alınarak Ahmet Cevdet Paşa'nın başkanlığını yürüttüğü Mecelle Cemiyeti'nce fıkıh kitaplarından derlenerek hazırlanan ve yürürlüğe konulan; borçlar hukuku, eşya hukuku ve usul hukuku ile ilgili hükümler içeren; hukukun genel kaidelerinin yer aldığı bir mukaddime ile on altı kitaptan oluşan 1851 maddelik, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk Medeni Kanunu'dur.
1926 yılına kadar resmen yürürlükte kalan ve uygulanan Mecelle sadece bir kanun kitabı olmayıp, Osmanlı medeniyetinin zenginliğini ve üstün hukuki altyapısını gösteren nadide eserlerden biridir. Mecelle modern kanun üslubu ile klasik fıkıh usulünü bir araya getirerek, kanun maddelerinin altına fıkıh kitaplarından örnekler koyarak özgün bir şekil ortaya koymuştur. Dil açısından da dikkate değer bir mükemmellik ve şiirselliğe sahip olduğunu söylemek abartı olmayacaktır.
Bu çalışmada; Osmanlı İmparatorluğu ve İslam hukukuyla ilgilenen başta hukukçular ve tarihçiler olmak üzere tüm okurlara Mecelle'yi okuma ve inceleme imkanı sağlamak için Mecelle'nin, Osmanlı alfabesiyle yazılmış aslıyla birlikte yayımlanmasının faydalı olacağı düşünülmüştür. Bu doğrultuda aynı sayfada; Osmanlı alfabesiyle yazılmış metin, Latin harfleriyle yazılmış metin ve günümüz Türkçesi'ne çevrilmiş tam metne yer verilmiştir.
Konu Başlıkları
Mukaddime ve Kava id–i Fıkhiyye
Kitâbu'l–Büyûʿ Alım–Satım Kitabı
Kitâbu'l–İcârât Kiralar Kitabı
Kitâbu'l–Kefâle Kefalet Kitabı
Kitâbu'l–Havâle Havale Kitabı
Kitâbu'r–Rehn Rehin Kitabı
Kitâbu'l–Emânât Emanetler Kitabı
Kitâbu'l–Hibe Bağışlama Kitabı
Kitâbu'l– Gasb Ve'l–İtlâf Gasp ve Yok Etme Kitabı
Kitâbu'l Hacr Ve'l–İkrâh Ve'ş–Şufʿa Kısıtlılık, Zorlama ve Önalım Kitabı
Kitâbu'ş–Şirket Ortaklık Kitabı
Kitâbu'l–Vekâle Vekâlet Kitabı
Kitâbu's–Sulh Ve'l–İbrâ Sulh ve İbra Kitabı
Kitâbu'l– İkrâr İkrar Kitabı
Kitâbu'd–Daʿvâ Dava Kitabı
Kitabu'l–Beyyinât Ve't–Tahlîf Deliller ve Yemin Kitabı
Kitâbu'l–Kazâ Yargılama Kitabı
TR − TL
